a. ATP’nin yıkımına Defosforilasyon(Fosforilizasyon) denir. Biyosentez tepkimeleri, aktif taşıma, kas faaliyetleri, sinirsel iletim vb. olayların gerçekleşmesi için ATP harcanır. Bu reaksiyonlar için ATP yıkıma uğraması gerekir. Bu nedenle defosforilasyon, enerji tüketen endergonik reaksiyonlardır.
b. ATP’nin sentezlenmesine Fosforilasyon denir. Oksijenli solunum, oksijensiz solunum, fotosentez ve kemosentez olayları sonucunda ATP sentezlenir. Bu reaksiyonlarda besinlerin parçalanması ile açığa çıkan enerji kullanılarak ATP sentezlenir. Dolayısıyla fosforilasyon ekzergonik reaksiyonlar sonucunda gerçekleşir. Yani ekzergonik tepkimeler ATP üreten reaksiyonlardır.
c. ATP’nin yapısındaki son fosfatın kopması ile ADP meydana gelir. Bu arada 7300 cal enerji ortaya çıkar.
d. ADP’den bir fosfat grubunun kopması ile AMP oluşur. Yine 7300 cal enerji açığa çıkar.
ADP molekülüne inorganik fosfat(Pi) bağlanarak ATP sentezine fosforilasyon denir.
Fosforilasyon için 4 maddeye ihtiyaç vardır.
1. Enzimler
2. Fosfat
3. Enerji
4. AMP veya ADP
SUBSTRAT DÜZEYİNDE FOSFORİLASYON:
Ö Organik maddelerin enzimlerle yıkılması sonucu açığa çıkan enerji ile ATP sentezlenmesine denir.
Ö Fermantasyon ve oksijenli solunumun glikoliz ve kreps devri evrelerinde görülür.
Ö Tüm canlılarda ortak olarak gerçekleşir. Sitoplazmada gerçekleşir.
2. OKSİDATİF FOSFORİLASYON:
Ö Organik moleküllerin oksijenli solunumla yıkılması sırasında açığa çıkan yüksek enerjili elektronların, mitokondri içindeki ETS(Elektron Taşıma Sistemi) üzerinden oksijene aktarılırken ATP sentezlenmesi olayıdır.
Ö Oksijenli solunumda görülür.
Ö Oksijenli solunum yapan canlılarda görülür. Ökaryot canlılarda mitokondri organelinde; prokaryot canlılarda sitoplazmada gerçekleşir.
OKSİDATİF FOSFORİLASYON:
Ö Organik moleküllerin oksijenli solunumla yıkılması sırasında açığa çıkan yüksek enerjili elektronların, mitokondri içindeki ETS(Elektron Taşıma Sistemi) üzerinden oksijene aktarılırken ATP sentezlenmesi olayıdır.
Ö Oksijenli solunumda görülür.
Ö Oksijenli solunum yapan canlılarda görülür. Ökaryot canlılarda mitokondri organelinde; prokaryot canlılarda sitoplazmada gerçekleşir.
3. FOTOFOSFORİLASYON:
Ö Fotosentez sırasında klorofil molekülünün, güneş enerjisini soğurması ile serbest kalan elektronların, ETS ile iletimi sırasında ATP sentezlemesine denir. Yani ışık yardımıyla enerji üretilmesidir.
Ö Fotosentez ile gerçekleşir.
Ö Bitkilerde ve klorofilli (Örnek, öglena) canlılarda ışık varlığında görülür. Ökaryotlarda kloroplast organelinde; prokaryot canlılarda ise sitoplazmada gerçekleşir.
4. KEMOSENTETİK FOSFORİLASYON:
Ö Kemosentez yapan bakterilerin organik maddeleri oksitlemeleri sırasında açığa çıkan enerjiden ATP sentezlenmesi olayıdır.
Ö Kemosentez sonucu ortaya çıkan enerjiyle ATP sentezlenmesidir.
Ö Kemosentez yapan bakteri türlerinde görülür. Bakteriler prokaryot olduğu için sitoplazmada gerçekleşir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder